In 2007 werd in samenwerking met Die Luyden van't Hooge Veene een project Middeleeuws Gruitbier Brouwen uitgevoerd. Dit om te onderzoeken of we de juiste methode te pakken hebben om dit te doen, maar ook om te kijken wat het brouwrendement is geweest in de tijd dat men nog in 1 kuip brouwde (tot ca. 1450 na Chr.)

Een verslag van de gruitbrouwdag op zaterdag 20 oktober 2007:

De Middeleeuwse Luyden kwamen bijeen bij Meesterbrouwer Homme om hem te assisteren (lees: het zware werk doen) bij het ambachtelijk brouwen van een echt gruitbier.   En dat op dezelfde manier zoals dat in de middeleeuwen werd gedaan!

Tot circa 1450 brouwde men bier met gruit i.p.v. met hop. Dit gruit mocht alleen door de gruithuizen worden geleverd, wat in feite een belastingregel was, want op de gruit hief men accijns.
  In deze tijd had de Landschap Drenthe twee gruithuizen, een te Roden en een te Ruinen. Zodat alleen in deze plaatsen officiële brouwerijen waren, die brouwden voor de handel. Wel brouwde iedere boer op zijn erf (de vaelt) voor eigen gebruik zijn bier.
Gruit is een mengsel van diverse kruiden, waarvan Gagel, duizendblad, en moerasrozemarijn vaste bestanddelen waren, aangevuld met regionale kruiden, of als de beurs het toeliet, specerijen die via de zijderoute werden aangevoerd.

In verband met de voedselveiligheid moesten Die Luyden het recept iets aanpassen, maar dit gaf de brouwer de mogelijkheid een regionale toets toe te passen.

Bijzonder aan het middeleeuwse bier is verder dat alle ingrediënten samen in een koperen ketel op het vuur worden verwarmd, en gekookt. Hierdoor ontstaat een brei vergelijkbaar met havermoutse pap.
Tegenwoordig wordt het graanmengsel met water verwarmd en dan gefilterd. Pas daarna wordt de gefilterde vloeistof gekookt, wat een veel zuiverder, helderder, en makkelijker te verwerken resultaat geeft.

Ondanks de lastig af te tappen drabbige vloeistof, en de prikkende ogen, door het langdurig koken op een open houtvuur, ontstond al snel een gistend nat, dat middels een extra melkzuurvergisting resulteerde in een bijzonder fris middeleeuws bier met rokerige tonen. Het resultaat werd op een midwinteravondopenstelling van Museum De 5000 Morgen te Hoogeveen gepresenteerd, waar Grolsch deskundige Hennie Heinsman het eerste glas mocht proeven.

"Van Greutsoppe en Turfbier"

Een uitgebreide tekst met deze titel, waarin een geschiedenis van het middeleeuwse gruitbier wordt beschreven, is verwerkt tot e-book. In deze tekst wordt tevens het brouwexperiment beschreven, met verantwoording van de gevolgde methode, aangevuld met een vergelijking met de later in gebruik gekomen methode. Ruim 100 proevers gaven hun mening over de smaak; ook dit vindt u in de tekst terug. De tekst "Van Greutsoppe en Turfbier" is te lezen met behulp van een e-reader en heeft het epub formaat.

Download de tekst "Van Greutsoppe en Turfbier" hier (314 kb)

Een pdf bestand van de tekst download je hier: "Van Greutsoppe en Turfbier" (896 kb)

Een aangepaste versie van deze tekst is in 2020 opgenomen in de derde druk van de biergeschiedenis van Hoogeveen onder de titel: "De Bierbrouwers van Hoogeveen". Het boek is bij de brouwer en de boekhandel verkrijgbaar.