Op het eerste lustrumfeest van het Noordelijk Kerst- en Winter-biern Festival werd burgemeester Lohuis op de hoogte gebracht van onze werkzaamheden aan een te openen bierbrouwerij in Hoogeveen. Ook ontving de burgemeester een winterbier van de brouwer om een indruk te krijgen hoe de Hoogeveense Bieren volgend jaar zullen gaan smaken.

Op de foto van links naar rechts; Burgemeester Karel Lohuis, Henk Stoel en Jan Beekelaar (bestuursleden DAB de Wortketel), en brouwer Jan de Vries bij de opening van het kerst- en winter-biern festival  op 21 december 2014.

Om onze brouwerij te kunnen starten moest er heel veel verbouwd worden.

Na het verwijderen van de oude electriciteitsinstallatie en bekabeling en het opruimen van overige oude zaken, konden we eind 2014 eindelijk beginnen met het opbouwen van nieuwe wanden, de vergistingsruimte en het aanbrengen van voedselveilige afvoerputten..

De gemeentelijke vergunning kwam op de valreep voor kerst binnen.

En ook de Douane keurde de accijnsgoederenplaats vlot goed!

Aan het einde van de winter 2015 was het belangrijkste klaar om een start met het brouwen te kunnen maken.

Lees meer: Verbouwing in de Brouwerij

In 2007 werd in samenwerking met Die Luyden van't Hooge Veene een project Middeleeuws Gruitbier Brouwen uitgevoerd. Dit om te onderzoeken of we de juiste methode te pakken hebben om dit te doen, maar ook om te kijken wat het brouwrendement is geweest in de tijd dat men nog in 1 kuip brouwde (tot ca. 1450 na Chr.)

Een verslag van de gruitbrouwdag op zaterdag 20 oktober 2007:

De Middeleeuwse Luyden kwamen bijeen bij Meesterbrouwer Homme om hem te assisteren (lees: het zware werk doen) bij het ambachtelijk brouwen van een echt gruitbier.   En dat op dezelfde manier zoals dat in de middeleeuwen werd gedaan!

Tot circa 1450 brouwde men bier met gruit i.p.v. met hop. Dit gruit mocht alleen door de gruithuizen worden geleverd, wat in feite een belastingregel was, want op de gruit hief men accijns.
  In deze tijd had de Landschap Drenthe twee gruithuizen, een te Roden en een te Ruinen. Zodat alleen in deze plaatsen officiële brouwerijen waren, die brouwden voor de handel. Wel brouwde iedere boer op zijn erf (de vaelt) voor eigen gebruik zijn bier.
Gruit is een mengsel van diverse kruiden, waarvan Gagel, duizendblad, en moerasrozemarijn vaste bestanddelen waren, aangevuld met regionale kruiden, of als de beurs het toeliet, specerijen die via de zijderoute werden aangevoerd.

In verband met de voedselveiligheid moesten Die Luyden het recept iets aanpassen, maar dit gaf de brouwer de mogelijkheid een regionale toets toe te passen.

Bijzonder aan het middeleeuwse bier is verder dat alle ingrediënten samen in een koperen ketel op het vuur worden verwarmd, en gekookt. Hierdoor ontstaat een brei vergelijkbaar met havermoutse pap.
Tegenwoordig wordt het graanmengsel met water verwarmd en dan gefilterd. Pas daarna wordt de gefilterde vloeistof gekookt, wat een veel zuiverder, helderder, en makkelijker te verwerken resultaat geeft.

Ondanks de lastig af te tappen drabbige vloeistof, en de prikkende ogen, door het langdurig koken op een open houtvuur, ontstond al snel een gistend nat, dat middels een extra melkzuurvergisting resulteerde in een bijzonder fris middeleeuws bier met rokerige tonen. Het resultaat werd op een midwinteravondopenstelling van Museum De 5000 Morgen te Hoogeveen gepresenteerd, waar Grolsch deskundige Hennie Heinsman het eerste glas mocht proeven.

"Van Greutsoppe en Turfbier"

Een uitgebreide tekst met deze titel, waarin een geschiedenis van het middeleeuwse gruitbier wordt beschreven, is verwerkt tot e-book. In deze tekst wordt tevens het brouwexperiment beschreven, met verantwoording van de gevolgde methode, aangevuld met een vergelijking met de later in gebruik gekomen methode. Ruim 100 proevers gaven hun mening over de smaak; ook dit vindt u in de tekst terug. De tekst "Van Greutsoppe en Turfbier" is te lezen met behulp van een e-reader en heeft het epub formaat.

Download de tekst "Van Greutsoppe en Turfbier" hier (314 kb)

Een pdf bestand van de tekst download je hier: "Van Greutsoppe en Turfbier" (896 kb)

Een aangepaste versie van deze tekst is in 2020 opgenomen in de derde druk van de biergeschiedenis van Hoogeveen onder de titel: "De Bierbrouwers van Hoogeveen". Het boek is bij de brouwer en de boekhandel verkrijgbaar.

Hoe brouw je bier zonder thermometer en zonder de huidige scheikundige kennis?
Gewoon, door ervaring te combineren met goed vakmanschap!

Hier een verslag van het brouwen van een zeventiende eeuws licht tarwebier op orignele wijze.

Tijdens een historische stadswandeling door het centrum van Hoogeveen op 13 september 2013 mocht een verhaal worden verteld over drank en drinken door de eeuwen heen. Daarbij kwamen behalve bier ook jenever, brandewijn en likeur, maar ook koffie, thee en limonade aan bod. Niet alleen de bierbrouwers werden benoemd, maar ook de jeneverstokers en likeurbereider, evenals de koffiebranderij van Pet en de limonadefabriek van Harkema in Noordscheschut.

De kwaliteit van het drinkwater, en dat van het bier werd benoemd. Op het Hoogeveen was dat natuurlijk dik in orde, maar landelijk schortte het daar nogal eens aan. Tappers die zout in het bier gooiden, brouwers die koeiepoten mee lieten koken in de wort of koeiedrek aan het water toevoegden om de kwaliteit van het brouwwater te verbeteren (!) kwamen aan de orde. Niet op Hoogeveen natuurlijk: in de bedoelde periode werd het bier van Hoogeveen in de boeken positief beoordeeld.

Een aangename avond werd afgesloten met een aangename slok bij een van de oudste kroegen in het oudste pand van Hoogeveen: het Olde Schippershuus.

In een ontspannen atmosfeer werd dinsdagavond 17 april 2012 in de sfeervolle omgeving van Musem De 5000 Morgen te Hoogeveen een lezing over bierhistorie gehouden.

Vele zaken kwamen aan de orde in een beeldend verhaal, waarbij tussendoor ook nog even de omzetting van mout in wort werd gedemonstreerd en men kennis kon maken met Kvas (broodbier).

Na de pauze volgde een zeer speciale bierproeverij onder leiding van Maurits Harmsen van Dégust (nu: De Drie Dorstige Herten in Utrecht).
Hij reisde speciaal voor deze gelegenheid naar het Belgische Pajottenland om enkele bijzondere bieren van spontane gisting te kunnen bemachtigen. Zijn bierkeuze sloot mooi aan bij het historische karakter van de avond. Er werd Oude Lambiek en Geuze geproefd van Oud Beersel en De Cam. Ook werd er een biologisch gagelbier geproefd: De Gageleer.
Al met al bieren die in Nederland zelden te vinden zijn.

Het werd een smaak- en spraak-makende avond in een gemoedelijke sfeer, waarbij zowel de bierliefhebbers als de historische fijnproevers aan hun trekken kwamen.
Mede door de inzet van Dick Henstra kwam de presentatie van de stijlkamer in de juiste sfeer over.PINT en de overige media hebben er toe bijgedragen dat het een druk bezochte avond werd.

100 jaar oude eiken vaten waar de Lambiek van Geuzestekerij De Cam rustig rijpt.